
Trong bối cảnh nền kinh tế số không ngừng phát triển, việc chuyển đổi và thích nghi với các quy định thuế mới là yếu tố then chốt cho sự bền vững của mọi hộ kinh doanh. Đặc biệt, đối với các hộ kinh doanh cá thể đang áp dụng phương pháp tính thuế khoán, việc chuyển mình sang hình thức kê khai thuế theo doanh thu thực tế và sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT) đang trở thành một xu hướng tất yếu, thậm chí là yêu cầu bắt buộc đối với một số đối tượng.
Sự chuyển đổi này, dù mang lại nhiều lợi ích về minh bạch và hiệu quả quản lý, nhưng cũng tiềm ẩn không ít băn khoăn về quy trình, nghĩa vụ và công cụ hỗ trợ. Bài viết này sẽ cung cấp một lộ trình chi tiết, giúp các chủ hộ kinh doanh tự tin thực hiện quá trình chuyển đổi sang kê khai thuế và làm chủ công cụ hóa đơn điện tử.
Đối với các hộ kinh doanh đang hoạt động theo phương pháp thuế khoán và có mong muốn hoặc nghĩa vụ chuyển sang kê khai thuế, bước khởi đầu luôn là thủ tục hành chính tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Bạn cần nộp hồ sơ xin chuyển đổi phương pháp tính thuế từ khoán sang kê khai.
Quy trình này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về giấy tờ và tuân thủ các quy định hiện hành. Sau khi hồ sơ được cơ quan thuế thẩm định và chấp thuận, hộ kinh doanh của bạn chính thức được công nhận là hộ kê khai. Đây là tiền đề pháp lý để bạn thực hiện các nghĩa vụ và quyền lợi mới.
Lưu ý quan trọng: Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ 01/6/2025), các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên hoặc có quy mô đạt mức tối đa theo tiêu chí doanh nghiệp siêu nhỏ sẽ buộc phải áp dụng chế độ kế toán và nộp thuế theo phương pháp kê khai. Nếu thuộc diện này, việc chủ động chuyển đổi là yêu cầu bắt buộc để tránh các rủi ro pháp lý.
Khi đã chuyển đổi sang phương pháp kê khai thuế, nghĩa vụ xuất hóa đơn để ghi nhận mọi khoản doanh thu phát sinh là bắt buộc. Để thực hiện nghĩa vụ này trong kỷ nguyên số, hai công cụ then chốt bạn cần trang bị là:
Chữ ký số: Đây là phương tiện xác thực điện tử không thể thiếu, được sử dụng để ký số lên các hóa đơn điện tử và các hồ sơ, tờ khai điện tử khác khi gửi cho cơ quan thuế, đảm bảo tính pháp lý và toàn vẹn của dữ liệu.
Hóa đơn điện tử (HĐĐT): Bạn sẽ cần mua và đăng ký phát hành HĐĐT. Có hai dạng chính bạn cần cân nhắc lựa chọn tùy theo đặc thù kinh doanh:
Hóa đơn điện tử truyền thống (nhập thủ công): Phù hợp với các hộ kinh doanh có tần suất giao dịch không quá lớn hoặc các giao dịch có giá trị cao, cần nhập thông tin chi tiết bằng tay.
Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền: Dành riêng cho các ngành nghề bán lẻ hoặc cung cấp dịch vụ trực tiếp, thường xuyên phát sinh giao dịch nhỏ lẻ (ví dụ: cửa hàng tạp hóa, nhà hàng, quán cà phê, dịch vụ làm đẹp…). Để sử dụng dạng này, bạn cần có phần mềm quản lý bán hàng (POS) tích hợp tính năng xuất HĐĐT và kết nối trực tiếp với hệ thống của cơ quan thuế.
Sau khi lựa chọn hình thức phù hợp, bạn sẽ tiến hành đăng ký phát hành HĐĐT với cơ quan thuế. Cơ quan thuế sẽ thẩm định điều kiện của hộ kinh doanh (ví dụ: có hóa đơn đầu vào rõ ràng cho ngành thương mại, có cơ sở vật chất và nhân sự đủ để cung cấp dịch vụ thực tế cho ngành dịch vụ) nhằm kiểm soát rủi ro xuất hóa đơn khống hoặc giao dịch bất hợp pháp. Chỉ khi đáp ứng đủ điều kiện, bạn mới được duyệt quyền tự xuất hóa đơn.
Khi đã là hộ kinh doanh kê khai thuế, việc xuất hóa đơn để ghi nhận mọi doanh thu là một nghĩa vụ pháp lý, không phụ thuộc vào việc khách hàng có yêu cầu hóa đơn hay không. Đây là cơ sở để bạn thực hiện nghĩa vụ đóng thuế đầy đủ.
Đối với hoạt động bán lẻ hoặc dịch vụ lẻ trực tiếp: Bạn bắt buộc phải xuất hóa đơn mỗi ngày và cho từng đơn hàng/giao dịch phát sinh.
Đối với hoạt động bán buôn hoặc dịch vụ theo từng sự vụ: Bạn sẽ xuất hóa đơn theo từng đơn hàng, yêu cầu dịch vụ hoặc hợp đồng dịch vụ đã cung cấp cho khách hàng (ví dụ: dịch vụ dịch thuật, quảng cáo theo dự án).
Việc tuân thủ nghiêm túc nghĩa vụ này không chỉ giúp bạn tránh các rủi ro về phạt hành chính mà còn xây dựng nền tảng minh bạch cho hoạt động kinh doanh.
Song hành với việc xuất hóa đơn, hộ kinh doanh kê khai phải thực hiện nghiêm túc việc lưu trữ hóa đơn đầu vào, hóa đơn đầu ra và các chứng từ, sổ sách kế toán cần thiết theo quy định (tham khảo Thông tư 88/2021/TT-BTC).
Định kỳ, bạn sẽ thực hiện nghĩa vụ báo cáo thuế. Hộ kinh doanh thường có thể lựa chọn khai thuế theo quý (tức 4 lần/năm), đây là phương án đơn giản và phù hợp với phần lớn các hộ có doanh thu không quá cao. Hồ sơ báo cáo thuế thường bao gồm tờ khai thuế và các sổ chi tiết liên quan.
Điểm khác biệt then chốt: Không giống như doanh nghiệp phải lập Báo cáo tài chính, cân đối doanh thu – chi phí để xác định lợi nhuận và khấu trừ thuế GTGT, thuế TNDN, hộ kinh doanh chỉ đóng thuế trực tiếp trên doanh thu. Điều này có nghĩa là bạn chỉ cần xác định tổng doanh thu và áp dụng tỷ lệ thuế suất tương ứng để tính số thuế phải nộp.
Các tỷ lệ thuế suất tổng hợp phổ biến cho hộ kinh doanh kê khai (trên doanh thu):
Phân phối, cung cấp hàng hóa: 1.5% (gồm 1% GTGT + 0.5% TNCN)
Dịch vụ: 7% (gồm 5% GTGT + 2% TNCN)
Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 4.5% (gồm 3% GTGT + 1.5% TNCN)
Hoạt động khác (nếu có): 2% (gồm 1% GTGT + 1% TNCN) (Lưu ý: Các tỷ lệ này có thể điều chỉnh theo quy định của pháp luật tại từng thời điểm. Luôn tham khảo văn bản mới nhất từ Bộ Tài chính/Tổng cục Thuế.)
Mặc dù hộ kinh doanh kê khai không cần cân đối chi phí để tính lợi nhuận chịu thuế TNDN, nhưng việc quản lý và lưu trữ hóa đơn đầu vào vẫn cực kỳ quan trọng để chứng minh tính hợp pháp của hoạt động kinh doanh và nguồn gốc hàng hóa.
Đối với ngành dịch vụ: Dù ít hóa đơn đầu vào cụ thể, bạn vẫn cần lưu giữ các chứng từ chi phí phục vụ hoạt động (thuê mặt bằng, điện nước, internet, lương nhân viên…). Việc đóng Bảo hiểm xã hội cho nhân viên (nếu có) và nộp Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho cộng tác viên cũng là những chi phí thực tế cần được ghi nhận.
Đối với ngành thương mại: Hóa đơn đầu vào là bằng chứng cho nguồn gốc hàng hóa. Việc xuất hóa đơn đầu ra phải có sự tương ứng với hóa đơn đầu vào để đảm bảo tính minh bạch và tránh nghi ngờ về hàng hóa không rõ nguồn gốc. Nếu phần này chưa được chuẩn hóa, bạn cần khắc phục trước khi chuyển sang hình thức kê khai thuế.
Bạn có thể tự thực hiện việc quản lý sổ sách hoặc thuê dịch vụ kế toán chuyên nghiệp, hoặc đầu tư vào các phần mềm hỗ trợ để đảm bảo mọi thứ được thực hiện chính xác.
Trong hành trình chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thuế và làm quen với hóa đơn điện tử, nhiều hộ kinh doanh sẽ đối mặt với thách thức về quản lý và tuân thủ. Chính tại đây, các giải pháp công nghệ thông minh đóng vai trò then chốt.
OpenPOS không chỉ là một phần mềm quản lý bán hàng (POS) hiệu quả, giúp bạn quản lý tồn kho, doanh thu và khách hàng một cách trơn tru, mà còn tích hợp sâu rộng các tính năng kế toán và hỗ trợ kê khai thuế chuyên nghiệp. Hệ thống tự động thu thập và tổng hợp dữ liệu từ mọi giao dịch, giúp bạn dễ dàng lập báo cáo thuế chính xác, nhanh chóng và giảm thiểu sai sót thủ công. Đặc biệt, OpenPOS cung cấp tính năng phát hành hóa đơn điện tử tích hợp, giúp bạn tuân thủ mọi quy định mới về HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền một cách đơn giản và hiệu quả. Mọi dữ liệu được ghi nhận, truyền tải theo đúng chuẩn mực pháp lý, giúp bạn loại bỏ gánh nặng giấy tờ và nỗi lo về tuân thủ.
Với OpenPOS, bạn sẽ có một “trợ thủ” đắc lực, biến quá trình kê khai thuế phức tạp thành một nghiệp vụ đơn giản và tự động, giúp bạn an tâm tuyệt đối về mặt pháp lý và tài chính để tập trung toàn bộ tâm huyết vào phát triển kinh doanh.
Việc chuyển đổi từ hộ khoán sang kê khai thuế là một bước tiến quan trọng, giúp hộ kinh doanh hoạt động chuyên nghiệp và minh bạch hơn. Dù có thêm những nghĩa vụ mới về hóa đơn và sổ sách, nhưng đây cũng là cơ hội để bạn quản lý tài chính hiệu quả hơn, nắm bắt rõ ràng tình hình kinh doanh của mình.
Để quá trình chuyển đổi này diễn ra suôn sẻ, việc nắm vững các bước và chuẩn bị đầy đủ là vô cùng cần thiết. Đồng thời, việc tận dụng các giải pháp công nghệ sẽ giúp bạn đơn giản hóa quy trình, tiết kiệm thời gian và giảm thiểu rủi ro sai sót. Hãy xem đây là bước đệm để hộ kinh doanh của bạn không chỉ tuân thủ quy định mà còn phát triển vững mạnh trong tương lai.
– Quản lý toàn diện chỉ với 1 chạm cùng OpenPOS
– 14 ngày không tính phí với các tính năng POS
Bản Quyền Thuộc Về Công Ty Cổ Phần DXTech